wtorek, 15 marca 2011

Wielki Post 2011

Rozpoczął się czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu - przygotowania do największej chrześcijańskiej uroczystości - Świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Obejmuje on okres liczony od Środy Popielcowej do Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek.

Czas Wielkiego Postu i Wielkanocy posiada bardzo bogatą szatę obyczajową.

Wielki Tydzień zaczyna się Niedzielą Palmową w niektórych regoinach Polski zwaną kwietną lub wierzbną.  
Palemki wielkanocne wykonuje się z  gałązek bukszpanu,wierzby, malin lub porzeczek ozdobionych kwiatkami z bibuły, suchotkami i kolorowymi piórkami. Poświęcone palemki włożone do wazonów chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów. Wierzono, że połknięcie jednej poświęconej bazi wróżyło zdrowie i bogactwo.

Świąteczne porządki
Robiąc świąteczne porządki wymiatamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby.

Pogrzeb żuru
Dawniej w ostatnie dni postu robiono „pogrzeb żuru” – potrawy spożywanej przez cały post. Kiedy więc zbliżał się czas radości i zabawy, sagany żuru wylewano na ziemię.

Wieszanie śledzia
W równie widowiskowy sposób rozstawano się też ze śledziem – kolejnym symbolem wielkiego postu. Z wielką radością i satysfakcją „wieszano” go, czyli przybijano rybę do drzewa. W ten sposób karano śledzia za to, że przez sześć niedziel „wyganiał” z jadłospisu mięso.

Święconka
Wielka Sobota jest dniem radosnego oczekiwania. W tym dniu święcimy pokarmy. Gospodynie przygotowują koszyczek z jedzeniem, w którym  nie może zabraknąć baranka (symbolu Chrystusa Zmartwychwstałego), mięsa i wędlin (na znak, że kończy się post), soli (chroniącej od zepsucia), chrzanu (bo „gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona przez słodycz zmartwychwstania”), masła (oznaki dobrobytu) i oczywiście jajek (symbolu narodzenia). Pokarmy ze świeconki spozywa się podczas Wielkanocnego śniadania.

Wielka Niedziela
W Wielką Niedzielę poranny huk petard i dźwięk dzwonów ogłaszał światu Zmartwychwstanie Pana Jezusa. Po rezurekcji odbywał się "wyścig" do domostw. Kto pierwszy, z pośród mieszkańców wsi, dotarł domu ten zebrał największe plony. Zasiadano do świątecznego śniadania, dzielono się jajkiem, a na stole nie mogło zabraknąć baby wielkanocnej i dziada, – czyli mazurka.

Lany poniedziałek
Lany poniedziałek, śmigus-dyngus, święto lejka – to zabawa, którą wszyscy doskonałe znamy. Oblewać można było wszystkich i wszędzie. Zmoczone tego dnia panny miały większe szanse na zamążpójście. A jeśli któraś się obraziła – to nieprędko znalazła męża.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz